1402. Węgry

Budavári sikló to jedna z dwóch z kolejek zębatych w Budapeszcie. Kursuje między pl. Adama Clarka (rondo przy budańskim przyczółku Mostu Łańcuchowego) a pl. św. Jerzego (Szent György tér, między starówką a Zamkiem na Wzgórzu Zamkowym). Została zbudowana w r. 1870 z inicjatywy syna hr. Istvána Széchenyiego – celem było udogodnienie połączenia wzgórza z resztą miasta (dopiero w 1928 r. zaczął tam jeździć autobus). Była to druga tego typu kolej w Europie (po lyońskiej).

Po II wojnie światowej zniszczonej kolejki początkowo nie odbudowywano – na wzgórze kursował autobus, więc uznano ją za niepotrzebną. W 1963 r. planowano zbudować na jej miejscu ruchome schody, jednak dwa lata później wrócono do planu odbudowy. Plany wielokrotnie zmieniano – kolejka ruszyła dopiero w 1986 r. Podlega pod zarząd BKV. Od 1987 r. znajduje się na liście światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Po linii kursują wahadłowo dwa wagoniki, połączone łańcuchem (są one dokładną kopią oryginalnych wagoników sprzed 140 lat). Torowisko ma normalny rozstaw szyn (1435 mm). Wagoniki są napędzane jednym silnikiem elektrycznym, znajdującym się pod górną stacją kolejki (przed wojną był to silnik parowy, znajdujący się pod dolną stacją). Długość trasy wynosi 95 m, różnica poziomów – 50 m. Kolejka nie kursuje w poniedziałki nieparzystych tygodni roku (wtedy przeprowadzana jest konserwacja).

1401. Polska

od: Anna

Most Oławski (Mauritius Brücke – Most św. Maurycego, Margarethenbrücke, Most Wygonowy) to most drogowy położony we Wrocławiu, stanowiący przeprawę nad rzeką Oława.

Około 200 m poniżej mostu Oława ma swoje współczesne ujście do Odry (którego położenie w historii miasta i Śląska, zmieniało się w sposób naturalny, lub było wielokrotnie zmieniane w wyniki inwestycji hydrotechnicznych prowadzonych przez człowieka). Most zlokalizowany jest w ciągu ulic: Walońskiej (lewy, zachodni brzeg rzeki) oraz Na Grobli (prawy, wschodni brzeg rzeki). W miejscu współczesnego mostu, wcześniej istniała kładka służąca przepędzaniu bydła na pastwisko położone na prawym brzegu rzeki. Ten fakt utrwalił stosowaną przez pewien czas nazwę Most Wygonowy. Na prawym brzegu rzeki tuż poniżej mostu, na północ od Ulicy Na Grobli znajduje się tern Portu Ujście Oławy.

Roboty budowlane związane z budową mostu rozpoczęte zostały w kwietniu 1882 roku, a zakończone w listopadzie 1883 roku. Projektantem mostu był Alexander Kaumann.

1400. Andora

Andorra La Vella (kat. dosłownie: "Stara Andora") jest stolicą Księstwa Andory, położona w śródgórskiej kotlinie we wschodnich Pirenejach pomiędzy Francją i Hiszpanią. Jest to również nazwa parafii, która otacza miasto.

Główną gałęzią gospodarki jest turystyka, choć państwo czerpie również dochody z faktu bycia "rajem podatkowym". Meble i brandy to produkty regionalne.

Andora jest umiejscowiona w południowo-zachodniej części kraju, w pobliżu ujścia rzeki Valila del Norte do rzeki Valila w dolinie Gran Valira. To najwyżej położona europejska stolica. Leży na południowych stokach Pirenejów na wysokości 1409 m n.p.m., dzięki czemu stała się popularnym kurortem narciarskim.

Rdzenni Andorczycy stanowią jedynie 33% populacji. Najwięcej mieszkańców Andory to Hiszpanie (43%), znaczące mniejszości narodowe to Portugalczycy (11%) i Francuzi (7%). Językiem urzędowym jest kataloński, mówi się tu również po hiszpańsku, portugalsku i francusku. Większość ludności jest wyznania katolickiego. Średnia długość życia jest wysoka - ponad 80 lat.

1399. Polska

od: Michał

Kościół Pokoju w Jaworze (niem. Friedenskirche) to ewangelicki kościół usytuowany w mieście Jawor, jest zabytkowym budynkiem sakralnym wybudowanym na mocy porozumień pokoju westfalskiego zawartego w 1648 i kończącego wojnę trzydziestoletnią.

Został wybudowany w latach 1654-1655 według projektu Albrechta von Säbischa z zastosowaniem konstrukcji ryglowej. Budowla powstała z materiałów nietrwałych: drewna, słomy i gliny. Na uwagę zasługuje barokowe wyposażenie wnętrza: ołtarz, ambona i chrzcielnica. Po stronie północnej i południowej wzniesiono po cztery kondygnacje empor, których parapety zdobią obrazy ilustrujące Stary i Nowy Testament oraz pejzaże z zamkami i tarcze heraldyczne. Wszystkie elementy konstrukcyjne pokrywają polichromie o motywach fantazyjnie zwiniętych wici roślinnych. Ten obiekt wyróżnia się na tle historii sztuki europejskiej II połowy XVII w. ze względu na swą unikatowość i wysokie walory artystyczne. Jest jednym z trzech Kościołów Pokoju wybudowanych po wojnie trzydziestoletniej i jednym z dwóch zachowanych do dziś (drugi w Świdnicy).

Kościół z racji dużego znaczenia dla kultury i dziedzictwa ludzkości, wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

1398. Polska

od: Zylia

Śnieżne Kotły (niem. Schneegruben, czes. Sněžné jámy) —\to kotły polodowcowe w Karkonoszach, w południowo-zachodniej Polsce.

Jest to podwójny kar lodowcowy, składający się z dwóch części - Małego Śnieżnego Kotła od zachodu i Wielkiego Śnieżnego Kotła od wschodu.

Mały Śnieżny Kocioł o długości ok. 550 m, szerokości ok. 400 m i głębokości ok. 300 m, oddzielony jest od Wielkiego (długość ok. 800 m, szerokość ok. 600 m, głębokość ok. 300 m) skalistą grzędą. Wysokość ścian Małego Śnieżnego Kotła wynosi ok. 80 m, a dno leży na wysokości 1175 m n.p.m., natomiast ścian Wielkiego Śnieżnego Kotła sięga ponad 100 m, a dno leży na wysokości 1244 m n.p.m. Ściany kotłów poprzecinane są głębokimi żlebami, a u ich wylotów powstały stożkowe usypiska piargów. Dna kotłów wysłane są blokami granitowymi.

1397. Polska

od: Klaudia

W porównaniu z sąsiednimi regionami, Pieniny mają korzystny klimat. Zachmurzenie jest umiarkowane, stoki południowe są silnie nasłonecznione, doliny potoków są znacznie zimniejsze i chłodniejsze. Zimą i późną jesienią w kotlinach często zalegają mgły. Przeważają wiatry zachodnie (27,4%) i północno-zachodnie (19,4%), najsilniejsze są one w dolinach o charakterze przełomowym i w głębokich przełęczach. Halny wieje tutaj dość słabo. Średnia roczna temperatura wynosi 6,3 °C w dolinach i 4 °C na szczytach. Skrajne temperatury zanotowano w położonym nad Dunajcem Czerwonym Klasztorze: +35 °C i −35,8 °C. Opady są dość małe, gdyż całe Pieniny położone są w tzw. cieniu opadowym sąsiednich, wyższych pasm górskich, m.in. Tatr oraz Beskidów. W Krościenku średnioroczny opad wynosi 755 mm (dla porównania w Zakopanem 1100 mm). 40% tych opadów przypada na lato: maksimum w lipcu (Krościenko 129 mm), minimum w styczniu (Krościenko 21 mm). Wiosna jest sucha. Śnieżna pokrywa zalega przeważnie od połowy listopada do początków kwietnia, wyżej w górach do końca kwietnia.

1396. Polska

od: Dagmara

Zamek w Gołuchowie to pierwotna, wczesnorenesansowa murowana budowla o charakterze obronnym, kilkukondygnacyjna, na planie prostokąta, z basztami w każdym z narożników, która została wzniesiona w latach 1550-1560 dla Rafała Leszczyńskiego (starosty radziejowskiego i wojewody brzesko-kujawskiego) w Gołuchowie.

Modernizacji, polegającej na dobudowaniu budynku mieszkalnego w pobliżu oryginalnego dworu i połączeniu ich skrzydłami oraz wykonaniu arkadowej loggi w elewacji wejściowej, dokonano na zlecenie Wacława Leszczyńskiego, wojewody kaliskiego i kanclerza wielkiego koronnego (syna Rafała Leszczyńskiego, który odziedziczył zamek w 1592) w latach 1600-1619. Zamek nabrał wówczas charakteru renesansowo-manierystycznej rezydencji magnackiej.

Zamek jest otoczony 162-hektarowym parkiem angielskim zaprojektowanym przez Adama Kubaszewskiego, zawierającym wiele okazów rzadkich i egzotycznych drzew (świadectwo dendrologicznych pasji Działyńskich, które w pełni zamanifestowały się w Kórniku). Również w parku znajduje się mauzoleum-kaplica grobowa (dawna kaplica pw. św. Jana Chrzciciela), w którym spoczywa fundatorka, Elżbieta Izabella z Czartoryskich Działyńska. Elementy charakterystyczne dla budowli renesansowej: prostokątne okna,

1395. Polska

od: Dagmara

Zamek w Kórniku to obecnie muzeum i siedziba Biblioteki Kórnickiej PAN, jednej z największych bibliotek w Polsce, około 20 km na południowy wschód od Poznania. Początki zamku sięgają średniowiecza, jego obecny kształt pochodzi z połowy XIX wieku.

Obecnie w zamku mieści się muzeum z wieloma unikatowymi eksponatami, m.in. meble różnych stylów i epok, obrazy mistrzów polskich i europejskich, rzeźby, kolekcje numizmatyczne, militaria polskie i wschodnie, wyroby rzemiosła artystycznego z porcelany i srebra. Najokazalszym wnętrzem rezydencji jest Sala Mauretańska, nawiązująca do Dziedzińca Lwów w Alhambrze, początkowo przeznaczona na bibliotekę, później na salę muzealną, do dzisiaj eksponująca pamiątki narodowe. W pokoju pod wieżą eksponowane są też zbiory etnograficzne i przyrodnicze przywiezione przez Władysława Zamoyskiego z Australii i Oceanii.

1394. Polska

od: Halina

Piętra klimatyczne w Beskidach wiążą się z układem piętrowym roślinności. Do wysokości 900 m n.p.m. stoki porastają lasy mieszane, od 900 do 1150 m n.p.m. występują lasy regla dolnego, składające się głównie ze świerka, z niewielką domieszką jodły i buka. Powyżej (od 1150 do 1360 m n.p.m.) znajduje się piętro regla górnego, tworzone przez świerk. W najwyższych partiach występuje kosodrzewina i łąki wysokogórskie (hale).

Typowymi przykładami hal w Beskidach są Hala Redykalna, Hala Radziechowska, Hala Krawcula, Hala Pawlusia, Hala Miziowa (gdzie mieści się schronisko na Pilsku) i wiele innych. Hale położone są zazwyczaj w górnej części stoków wzniesień i niezmiernie rzadko obejmują swoim zasięgiem sam szczyt góry. Z hal rozciąga się zwykle piękny widok, zwłaszcza z posiadających wystawę południową – możemy wówczas podziwiać Tatry, Wielką Fatrę i Małą Fatrę.

1393. Polska

Tatry to najwyższe pasmo w łańcuchu Karpat, które leży w Łańcuchu Tatrzańskim, w Centralnych Karpatach Zachodnich.

Tatry są objęte ochroną przez ustanowienie na ich obszarze polskiego Tatrzańskiego Parku Narodowego i słowackiego TANAP-u oraz przynależności do Światowej Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO.

Znaczną częścią grani głównej Tatr biegnie Wielki Europejski Dział Wodny między zlewniami Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Teren na wschód i północ to zlewiska Bałtyku (dorzecze Dunajca i Popradu), pozostały obszar to zlewisko Morza Czarnego (dorzecza Orawy i Wagu).

Wrażenie wypiętrzenia masywu górskiego jest pogłębione przez sąsiedztwo głębokich kotlin. Tatry otaczają: od zachodu i północy – Obniżenie Orawsko-Podhalańskie, od wschodu i południa Obniżenie Liptowsko-Spiskie. Dno dolin znajduje się na wysokości ok. 500–700 m n.p.m. Deniwelacje między okalającymi kotlinami a szczytami Tatr dochodzą do 2 km.

1392. Polska

od: Halina

Kościół św. Barbary w Bielsku-Białej to zabytkowy kościół katolicki w Bielsku-Białej, znajdujący się w dzielnicy Mikuszowice Krakowskie, przy ul. Cyprysowej.

Jest kościołem parafialnym (parafia św. Barbary) i należy do diecezji bielsko-żywieckiej (Dekanat Bielsko-Biała III – Wschód). Drewniana świątynia powstała w 1690 r. i jest typowym przykładem drewnianych kościołów wiejskich o konstrukcji zrębowo-słupowej, w stylu śląsko-małopolskim, który dominował wówczas w budownictwie sakralnym w tym regionie.

Składa się z małej, prawie kwadratowej nawy, sześciobocznego prezbiterium i zakrystii od strony wschodniej o konstrukcji zrębowej, oszalowanej. Świątynia jest pokryta spadzistym, dość stromym (55° – 65°), dwuczęściowym dachem gontowym i otoczona zamkniętymi sobotami. Ponieważ nie jest orientowana, okna znajdują się tylko od zachodniej strony (w przeciwieństwie do tradycyjnego układu południowego).

Drewniana, przysadzista wieża powstała w 1851 r., a dwadzieścia lat później została podwyższona przez dodanie pozornej izbicy i baniastego hełmu z niewielką galerią i iglicą. Dzwonnica mająca lekko nachylone ściany i łącząca się z nawą od północy ma konstrukcję słupową.

1391. Polska

od: Halina

W centralnej części Rynku w Bielsku-Białej znajduje się fontanna z rzeźbą rzymskiego boga mórz Neptuna. Wybiega z niej w kierunku wschodnim sztuczny kanał o długości 15 m, przy zakończeniu którego umieszczono podświetlaną makietę całego placu. Zarówno fontanna, jak i kanał są zazwyczaj nieczynne zimą.

W części południowo-zachodniej znajduje się kopia XIX-wiecznego pomnika św. Jana Nepomucena. Oryginał umieszczono w latach 30. XX wieku w katedrze św. Mikołaja.

Na placu znajdują się dwie, przykryte szkłem pancernym, ekspozycje archeologiczne: fundamenty XVII-wiecznej wagi miejskiej oraz kamienna studnia z tego samego okresu. Są to relikty dawnej zabudowy Rynku odnalezione w czasie prac archeologicznych w latach 90. XX wieku.

W części zachodniej wydzielono przestrzeń, na której ustawiana jest estrada podczas koncertów i innych wydarzeń masowych odbywających się na Rynku.

Rynek posiada także liczne stylowe elementy małej architektury, a w części północnej i wschodniej – aleje drzew.

1390. Węgry

Do naszych czasów przetrwały zaledwie szczątki autentycznego folkloru węgierskiego, choć mniej więcej od lat 80-tych Węgrzy zaczęli świadomie wskrzeszać swoje ludowe tradycje.

W wielu miejscowościach z inicjatywy mieszkańców powstawały izby regionalne, urządzone w zabytkowych chałupach do których członkowie miejscowej społeczności znosili stare stroje i przedmioty codziennego użytku, znajdowane w zakamarkach swoich domostw. W táncházach (domach tańca) zaczęto uczyć odchodzących w zapomnienie tańców, a na potrzeby lokalnych zespołów przystąpiono do kopiowania bogatych strojów. Współcześnie Węgrzy w niewymuszony sposób pielęgnują ludowe tradycje - wielu mieszkańców miast uczęszcza samowolnie do nauki ceramiki ludowej, tkactwa, wyplatania koszy lub batów.

W całym kraju pracują pracownie sztuki tradycyjnej, gdzie można się nauczyć zapomnianych rzemiosł, a w táncházach w Budapeszcie osoby z przeróżnych grup amatorsko ćwiczą tańce ludowe. Latem w miastach i miasteczkach całego kraju odbywają się jarmarki których gwoździami programu są występy zespołów folklorystycznych. Publiczność nie tylko gromko je oklaskuje lecz też aktywnie bierze udział w zabawie.

1389. Polska

od: Ola

Kościół Pokoju pw. Trójcy Świętej w Świdnicy to zabytkowy budynek sakralny wybudowany na mocy porozumień traktatu westfalskiego, zawartego w 1648 i kończącego wojnę trzydziestoletnią. Należy do świdnickiej parafii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce.

Świdnicki Kościół Pokoju był jednym z trzech Kościołów pokoju po obiektach w Głogowie i Jaworze, na których budowę zezwolił cesarz Ferdynand III, w dziedzicznych księstwach Habsburgów na Śląsku. W księstwach tych wszystkie kościoły wybudowane przez katolików i przejęte przez protestantów wróciły do kościoła katolickiego. W księstwach będących we władaniu Piastów Śląskich, w większości ewangelików, wszystkie kościoły mogły pozostać protestanckie. Kościół Pokoju wybudowali śląscy ewangelicy - dzięki wstawiennictwu monarchii szwedzkiej katolicki cesarz (rzymski i król Niemiec) Ferdynand, dla zachowania pokoju, zezwolił w swym katolickim kraju wybudować na Śląsku trzy świątynie protestanckie. Miał to być gest tolerancji, ale i tak ustanowiono utrudnienia dla ewangelików.

1388. Polska

od: Zylia

Wodospad Szklarki (niem. Kochellfal) to drugi co do wysokości, po Wodospadzie Kamieńczyka (27 m wysokości) wodospad w polskich Karkonoszach.

Wodospad Szklarki usytuowany jest na wysokości 520 m n.p.m. i ma 13,3 m wysokości.

Jego wody spadają szeroką kaskadą, charakterystycznie zwężającą się ku dołowi i skręcająca spiralnie gdzie tworzy kocioł eworsyjny.

Wodospad oraz jego otoczenie stanowią enklawę Karkonoskiego Parku Narodowego.

Do wodospadu od parkingu prowadzi szeroka dróżka kończąca się platformą widokową. Wejście na teren Parku Narodowego jest płatne. Wodospad dostępny jest dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach.

1387. Polska

od: Sebastian

Zamek Czocha to obronny zamek graniczny położony w miejscowości Sucha, gmina Leśna, nad Zalewem Leśniańskim na Kwisie w polskiej części Łużyc Górnych. Pierwotna nazwa brzmiała prawdopodobnie Czajków, przed 1945 Tzschocha.

Zamek posadowiony jest na gnejsowych skałach należących do metamorfiku izerskiego. Najstarszą część stanowi, stojący przy głównych bramach (istnieją dwie, starsza dolna i nowa górna), stołp – później obudowany częścią mieszkalną. Z części mieszkalnej najstarszy jest północny fragment.

Po II wojnie światowej zamek przechodził różne koleje. Był wielokrotnie okradany, zarówno przez Rosjan jak i rodzimych szabrowników, z mebli i wyposażenia. Największej kradzieży dopuścił się 1 lutego 1946 roku burmistrz Leśnej – Kazimierz Lech wspólnie z Krystyną von Saurma – zamkową bibliotekarką, która odkryła zamkowy schowek – wywożąc pełną ciężarówkę mienia zamkowego (insygnia koronacyjne Romanowów, 60 popiersi carów rosyjskich, 100 ikon, zastawy porcelanowe, biżuterię, obrazy), z którą udało mu się przedostać do amerykańskiej strefy okupacyjnej. Następnie przez krótki czas mieszkali w nim uchodźcy z Grecji, którzy w sali rycerskiej trzymali zwierzęta gospodarskie, dopełniając tym samym dzieła dewastacji. Od 1952 Wojskowy Dom Wczasowy i z tego powodu obiekt był utajniony i nie występował na mapach. Od września 1996 publicznie dostępny jako ośrodek hotelowo-konferencyjny.

1386. Polska

od: Halina

Ktoś powiedział, że Tatry to gotyk, Beskidy zaś – barok. Ów barok widzimy nie tylko w kształcie Beskidów, lecz spotkać go można na całej tej ziemi. Skądkolwiek na nią spojrzeć, płynie w miękkich – falistych – łagodnych liniach, i płynie, zdawałoby się na skraj świata... - Gustaw Morcinek.

1385. Słowenia

od: Krzyś

Mangart to szczyt w Alpach Julijskich, w Alpach Wschodnich.

Ma 2679 metrów n.p.m. i po raz pierwszy został zdobyty już w 1794 roku przez Franza Hohenwarta. Leży na granicy między Włochami, a Słowenią. Jest trzecim najwyższym szczytem Słowenii po Triglavie i Škrlaticy, zaś droga prowadząca na Przełęcz Mangart jest najwyższą drogą utwardzoną w całej Słowenii.

Mangart wznosi się ok. 2000 m ponad dolinę Koritnicy po stronie słoweńskiej, po stronie włoskiej jego zbocza opadają do doliny jezior Laghi di Fusine.

1384. Polska

od: Marcin

W Bieszczadach podobnie jak i w innych górach, roślinność zmienia się piętrowo od podnóży do szczytów. Układ taki pozostaje w ścisłej zależności od zmiennych warunków klimatycznych zachodzących w poszczególnych piętrach. W wyższych partiach szczytów temperatura powietrza jest niższa, zwiększa się ilość opadów atmosferycznych, przez dłuższy czas występują spóźnione przymrozki wiosenne i wczesne przymrozki jesienne, jest grubsza i dłużej zalegająca pokrywa śnieżna, a tym samym okres wegetacyjny jest znacznie krótszy. Klimat w szczytowej partii gór ma również przemożny i decydujący wpływ na intensywność procesu wietrzenia skał i formowania się gleb. W ostrym, zimnym klimacie wysokich gór, wszelkie procesy ulegają spowolnieniu. Gleby są tam płytkie i kamieniste, a miejscami jak np. na Tarnicy widoczne są gołoborza. Zmiana szaty roślinnej w kierunku pionowym sprawia, że co kilkaset metrów w górę zmienia się także jej skład florystyczny. W zależności od wysokości nad poziomem morza, warunków glebowych, klimatycznych, nasłonecznienia stoków i warunków glebowych, widoczne są piętra roślinności.

Bieszczady z racji swojego położenia geograficznego i specyficznych stosunków florystycznych posiadają swoisty układ pięter roślinnych, inny niż Karpat Wschodnich, Tatr czy też Alp. W wysokich pasmach karpackich jak np. Babiej Górze czy też w Tatrach wyróżnia się 5-6 pięter roślinnych natomiast w Bieszczadach rozróżnia się 3 piętra roślinne: piętro pogórza, piętro regla dolnego i piętro połonin.

1383. Polska

Brzeszcze (wil. Brejskia) to miasto w województwie małopolskim, w powiecie oświęcimskim. Brzeszcze zostały założone prawdopodobnie w XV wieku przez osadników flamandzkich.

Zgodnie z przekazywaną ustnie tradycją nazwa miasta pochodzi od brzostu, gatunku drzewa z rodziny wiązowatych, który gęsto porastał brzegi rzeki Soły, gdy miasto było lokowane. W chwili obecnej na terenie Brzeszcz rośnie jedynie kilka drzew tego gatunku.

Za największy zabytek miasta uważany jest XIX-wieczny kościół murowany w stylu neobarokowym pod wezwaniem św.Urbana, pod którego kamień węgielny położono w 1874 r., parafię zaś erygowano tam w 1904 r. Budowa trwała ponad 30 lat, czego powodem były trudności formalne, a także finansowe. Ówcześnie wieś liczyła niewiele ponad 2000 mieszkańców, więc wyposażenie gromadzono latami, licząc na darowizny. Na uwagę zasługuje fakt, że jego dębowe ołtarze boczne w stylu barokowym zostały sprowadzone z Kościoła Mariackiego w Krakowie. Decyzję o tym podjęto w 1890 r. dzięki wsparciu pochodzącego z Brzeszcz ks. Józefa Bielenina.

1382. Polska

od: Halina

Most Piastowski w Opolu to przeprawa drogowa nad rzeką Odrą, jedna z trzech w mieście, łączy północny kraniec wyspy Pasieki z Zaodrzem bliższym; służy miejskiemu ruchowi samochodowemu, pieszemu i rowerowemu, biegną tędy linie opolskiego MZK: 5, 9, 13, 15. Całkowity ciężar pojazdu mogącego wjechać na most to 10 ton, zakaz nie dotyczy autobusów.

1381. Polska

od: Marcin

W Beskidach panuje klimat umiarkowany górski o wzrastających (ku wschodowi) cechach kontynentalnych. Charakterystyczne jest zmniejszanie się rocznej amplitudy temperatur wraz z wysokością.

Wykształciły się tu piętra klimatyczne – szczególnie dobrze widocznie na Babiej Górze – od umiarkowanie ciepłego do umiarkowanie zimnego w szczytowych partiach gór.

Tutejszy klimat charakteryzuje się dużą zmiennością pogody, znaczną ilością opadów oraz silnymi i częstymi wiatrami (patrz: halny). Opady w Beskidach przekraczają czasem 1200 mm rocznie powodując powodzie.

Śnieg pojawia się w górach już około listopada i utrzymuje się do kwietnia. Najdłużej pokrywa lodowa utrzymuje się na najwyższych szczytach Beskidu Żywieckiego (Babia Góra, Pilsko). Najobfitsze opady śniegu przypadają na przełom lutego i marca.

1380. Polska

od: Justyna

Kogut w polskiej kulturze ludowej uważany był za ptaka nie tylko czujnego ale i przewidującego – przypisywano mu pewną moc wróżebną. Pianie koguta w progu oznaczało rychłe nadejście gości, trzykrotne pianie mogło wróżyć śmierć lub pożar. Pianie koguta zamkniętego na noc w nowo wybudowanym domu zapowiadało pomyślność przyszłym mieszkańcom. Najpewniej kogut przepowiadał pogodę. Jego zachowanie nie określało jednak jaka będzie pogoda, ale zapowiadało jej zmianę.

Był postacią, która zastępowała wróżkę-astrologa czy też meteorologa. Może nas to śmieszyć, jednak ludzie w to wierzyli i kierowali się wskazówkami jakie dawał właśnie kogut. Bo czymże się różni polski kogut przepowiadający pogodę, oczywiście w pewnym sensie, od meteorologa, który nam mówi, że będzie słońce, a jednak pada deszcz?

1379. Polska

od: Justyna

Białowieski Park Narodowy położony jest w północno-wschodniej części Polski, w województwie podlaskim, utworzony z Nadleśnictwa Rezerwat jako Park Narodowy w Białowieży obowiązującym od 4 sierpnia 1932 roku Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych, restytuowany w obecnej formie z mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 listopada 1947 roku.

Drugi po Pienińskim Parku Narodowym park narodowy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie. Znany z ochrony najlepiej zachowanego fragmentu Puszczy Białowieskiej, ostatniego w Europie fragmentu lasu pierwotnego oraz liczącej kilkaset sztuk, największej na świecie wolnościowej populacji żubra.

Obszar Ochrony Ścisłej Białowieskiego Parku Narodowego w 1979 z racji dużego znaczenia dla kultury i dziedzictwa ludzkości, wpisano na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

1378. Polska

od: Ania

Wambierzyce (niem. Albendorf, czes. Vambeřice) to wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Radków. Ośrodek pielgrzymkowy i turystyczny, zwany śląskim Jeruzalem.

Na początku XVIII w. wybudowano w Wambierzycach kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, o barokowej architekturze (krużganki dookoła owalnej nawy, 11 kaplic). Świątynia została wybudowana w miejscu drewnianej kaplicy z 1263 roku. Powstanie w miejscowości sanktuarium maryjnego związane jest z XII-wiecznym przekazem, wedle którego niewidomy Jan z Ratna miał w tym miejscu odzyskać wzrok, a jego oczom miała ukazać się postać Matki Bożej. We wnętrzu świątyni znajduje się m.in. wykonana z drewna lipowego rzeźba Matki Boskiej Królowej Rodzin, datowana na XIV w. (inne źródła podają XIII w.) ukoronowana w 1980 roku. W 1936 roku kościołowi nadano tytuł bazyliki mniejszej. W 1945 roku miejscowość włączono w granice Polski, a ówczesnych mieszkańców wysiedlono do Niemiec.

1377. Polska

od: Halina

Bielsko-Biała (czes. Bílsko-Bělá, niem. Bielitz-Biala) to miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, na Pogórzu Śląskim, u stóp Beskidu Małego i Beskidu Śląskiego, nad rzeką Białą.

Bielsko-Biała formalnie powstało 1 stycznia 1951 roku z połączenia położonego na Śląsku Cieszyńskim Bielska, o którym pierwsza wzmianka pochodzi z 1312 r. oraz małopolskiej Białej założonej w końcu XVI wieku.

Bielsko-Biała pełni funkcję głównego ośrodka administracyjnego, przemysłowego, handlowo-usługowego, akademickiego, kulturalnego i turystycznego regionu zwanego potocznie Podbeskidziem[3]. Jest jednym z najlepiej rozwiniętych gospodarczo miast Polski (m.in. 6,3% bezrobocia).

1376. Polska

Zamek w Krasiczynie to zamek wybudowany w stylu renesansowo-manierystycznym, pierwotnie zbudowany na przełomie XVI i XVII w. Budowę zamku rozpoczął Stanisław Krasicki. Charakterystyczne dla niego są 4 odmienne wieże narożne: Boska, Papieska, Królewska i Szlachecka.

Zewnętrzne i wewnętrzne ściany zamku pokrywa dekoracja sgraffitowa, w sumie zajmuje ona dużą powierzchnię – 7000 m2.

Wzdłuż południowego i zachodniego skrzydła dziedzińca biegną krużganki.