976. Rosja

Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Kaliningradzie to dawny ewangelicki kościół św. Krzyża (de:Kreuzkirche; ru:Kircha kresta; Krojckircha - Кирха креста, Кройцкирха), obecnie prawosławny sobór Podwyższenia Krzyża Świętego (ru: Крестовоздвиженский собор) przy ul. gen. Pawłowa 2 (ru: ул. генерала Павлова). Świątynia znajduje się na wyspie rzecznej, do 1945 zwanej Lomse (obecnie ru: Oktjabrski ostrow - Октябрьский остров), leżącej pomiędzy Starą i Nową Pregołą. O wyspę toczyło spór z Knipawą Stare Miasto Królewiec, które ostatecznie zwyciężyło. Miała służyć wyłącznie celom gospodarczym, jednak w czasach nowożytnych pojawiła się zabudowa mieszkalna. W 1896 wzniesiono nową synagogę. W 1989 przekazano gmach Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu, w 1991 r. została ustanowiona parafia eparchii smoleńsko-kaliningradzkiej. W latach 1991 - 1994 trwała odbudowa (proj. architekt Jurij Zabuga), z podziałem na cerkiew górną i pomocniczą dolną, św. Aleksandra Newskiego. W 2000 poświęcono bursztynowy ikonostas.