1509. Polska

od: Krzyś

Pomnik Nikifora Krynickiego (Epifaniusza Drowniaka) został odsłonięty w Krynicy 9 września 2005.

Pierwszy komitet budowy pomnika Nikifora powstał w latach dziewięćdziesiątych pod przewodnictwem prałata Mirona Mychajłyszyna, proboszcza parafii greckokatolickiej w Krynicy. Zamierzano powierzyć realizację lwowskiemu rzeźbiarzowi Serhijowi Oleszko. Z powodu braku środków finansowych nie doszło jednak do realizacji.

Z nową inicjatywą wystąpił opiekun Nikifora – Marian Włosiński w roku 2004 po premierze filmu "Mój Nikifor" reżyserii Krzysztofa Krauzego. Tym razem realizacja zbiegła się w czasie z 110 rocznicą urodzin Nikifora.

Autorem zrealizowanego projektu pomnika jest krakowski rzeźbiarz prof. Czesław Dźwigaj. Projekt został wybrany do realizacji przez siedmioosobowe polsko-łemkowskie jury spośród trzech projektów: Czesława Dźwigaja, Serhija Oleszki ze Lwowa i Mychajła Kołodki z Użhorodu.

Pomnik przedstawia malarza siedzącego z pędzlem w dłoni na murku przy krynickim deptaku w towarzystwie psa.

Do inicjatywy przyłączyło się Stowarzyszenie Łemków. Władze miejskie poparły inicjatywę i pokryły część kosztów. Prof. Czesław Dźwigaj zrzekł się honorarium za projekt i zadeklarował częściowe sfinansowanie jego realizacji.

1508. Polska

od: Dagmara

Bielsko-Biała formalnie powstało w styczniu 1951 roku, lecz historia miast, które były jego fundamentami jest o wiele dłuższa. Starszą częścią „dwumiasta” jest śląskie Bielsko powstałe w końcu XIII wieku. Od XVI w. miasto rozwijało się jako ośrodek handlu, sukiennictwa i ceramiki, a także jako stolica państwa stanowego, przekształconego później w księstwo. Małopolska Biała natomiast powstała ok. 1560 r. jako osada tkaczy. Na początku XIX w. zaczął się tu rozwijać przemysł, a już na przełomie XIX i XX stulecia okręg bielsko-bialski był jednym z największych ośrodków przemysłowych Austro-Węgier. Wtedy też rozpoczął się proces zrastania dwóch organizmów zakończony w 1951 r. połączeniem ich w jedno miasto Bielsko-Białą. Przez wieki charakterystyczną cechą dwumiasta była również wielonarodowość (Polacy, Niemcy i Żydzi) oraz różnorodność religijna (katolicy, protestanci i żydzi), przerwane II wojną światową (w której szczęśliwie uniknęło zniszczeń). W okresie powojennym Bielsko-Biała wciąż rozwijało się, w latach 1975-1998 jako stolica województwa bielskiego, aby stać się dziś jednym z najbardziej prężnych gospodarczo miast Polski, a także ważnym ośrodkiem kulturalnym, turystycznym i akademickim.

1507. Polska

Tramwaje w Słupsku to system komunikacji tramwajowej działający w Słupsku w latach 1910–1959. Budowę torowisk oraz zajezdni rozpoczęto w roku 1909, pierwsze linie uruchomiono natomiast w 1910. Inwestycja kosztowała miasto 350 000 ówczesnych marek. Za te pieniądze m.in. wzmocniono most Kowalski na rzece Słupi. Całość prac wykonały zakłady Siemens-Schuckert Werke, one zadbały także o wyposażenie pojazdów.

Obecnie jedyną pamiątką po słupskich tramwajach jest odrestaurowany wagon przy ulicy Nowobramskiej, w którym mieści się punkt gastronomiczny. Zbudowany został na bazie powojennego tramwaju otrzymanego z Elbląga, upodobniony nieco do tramwaju przedwojennego, choć wzorowany jest raczej na wagonach warszawskiej firmy Lilpop, Rau i Loewenstein, a nie przedwojennych tramwajach firmy Lindner. Postawiony został w kwietniu 2004 na ulicy, którą niegdyś kursowały tramwaje.

Zachowało się ponadto kilkanaście słupów trakcyjnych na ulicy Arciszewskiego i Kaszubskiej oraz ponad dwadzieścia zaczepów do lin nośnych trakcji (znajdujących się na murach domów, bram i kościołów), które jednak podczas remontów elewacji budowli są systematycznie likwidowane.

1506. Polska

od: Elena

Gdańsk stanowi jeden z najcenniejszych zespołów zabytkowych w Polsce, pomimo że prawie całe historyczne śródmieście zostało odbudowane po ostatniej wojnie, a znaczna część zabytków ruchomych uległa zniszczeniu bądź rozproszeniu. Pod koniec średniowiecza Gdańsk stał się najważniejszym ośrodkiem artystycznym na Pomorzu. W okresie renesansu i baroku działali tutaj wybitni twórcy, np. Willem, Abraham i Izaak van den Blocke, Antoni van Obberghen, Andreas Schlüter.

Istotne zabytki Gdańska znajdują się na Głównym Mieście (Ratusz Głównego Miasta, Dwór Artusa, Dom Uphagenów) i Starym Mieście (Wielki Młyn, Ratusz Starego Miasta, kościół św. Katarzyny), główne znajdują się wzdłuż Drogi Królewskiej reprezentacyjnej ulicy Gdańska – Długiej. Na Głównym Mieście znajduje się również Bazylika Mariacka Wniebowzięcia NMP – największa średniowieczna świątynia z cegły na świecie. Do 1939 istniała Wielka Synagoga.

Zabytki Gdańska znajdują się na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego.